journalistiek over mondiale samenwerking

In haar beleidsnota ‘Investeren in perspectief’ zet minister Kaag sterk in op jongeren, maar wat vinden die zelf eigenlijk van de nota en de rol die hen daarin wordt opgelegd? Volgens Francis Arinaitwe, een jonge ondernemer uit Oeganda,  is het vooral cruciaal om ‘jongeren zeggenschap te geven over hun eigen toekomst’.  

Francis Arinaitwe

Het is een eeuwenoud vraagstuk: wat doen we met die jeugd van tegenwoordig? De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor het bestrijden van ‘banenloze’ groei, en jongeren moeten daar een sleutelrol in gaan spelen volgens de beleidsnota van minister Kaag. Francis Arinaitwe, 23 jaar oud en momenteel werkzaam als consultant in Oeganda ,wacht het allemaal maar af.

‘Over het algemeen is het geen slechte nota,’ begint hij voorzichtig. ‘Ik waardeer dat de nota waarde hecht aan de Sustainable Development Goals (SDG’s) en die centraal zet.’

Maar?  ‘Ik heb onlangs nog onderzoek gedaan naar armoede in verschillende landen in sub-Sahara Afrika waar armoede nog altijd een groot probleem is. Ik kan niet echt in de nota terugvinden wat daar aan gedaan zal worden. Ik snap niet helemaal waarom de focus van Nederland zo ligt op de hoorn van Afrika en de MENA regio. Sub-Sahara Afrika lijkt helemaal uit de aandacht verdwenen te zijn.’

Vice Versa schreef een analyse van de beleidsnota, en kwam tot de conclusie dat minister Kaag zich meer gaat richten op het voorkomen van conflicten en het tegengaan van instabiliteit en onveiligheid. Omdat in de nabijheid van Europa een groeiend aantal landen hiermee kampen, namelijk de hoorn van Afrika en de MENA regio, worden dit ook de nieuwe focusregio’s van de Nederlandse ontwikkelingssamenwerking. Het maatschappelijk midden veld in Nederland is kritisch op deze keuze van Kaag  en zien het als een manier om het OS-beleid toe te spitsen op het tegengaan van migratie. Arinaitwe sluit zich hierbij aan:

‘Jullie weten dat de meeste vluchtelingenkampen in sub-Sahara Afrika zijn, toch? Dus als de nota zich echt wilt richten op het versterken van stabiliteit en het ondersteunen van vluchtelingen, moet het ook inclusief zijn voor die landen die nu nog te weinig worden genoemd. Jongeren stipt ze namelijk wel expliciet aan, dus dan vertrouw ik er op dat daar ook echt geld en tijd voor wordt uitgetrokken.’

Talking  ‘bout my generation

De korte maar indrukwekkende carrière van Arinaitwe draait om jongeren te helpen hun potentieel te realiseren. Hij is consultant op het gebied van jeugdwerkgelegenheid en reist regelmatig door het land en continent om groepen jongeren te trainen in leiderschapstrajecten en NGO’s te ondersteunen. ‘Het spreekt voor zich, maar jongeren bezitten de toekomst. Ik breng hen altijd in  discussie met elkaar  omdat ik geef om het feit dat ze zoveel potentieel bezitten dat nu nog niet benut wordt.  Daarnaast is er het simpele maar significante feit dat we met zoveel zijn. Puur kijkend naar demografieken verslaan we alle andere leeftijdscategorieën. Het zal nooit meer gebeuren in de toekomst dat jonge mensen met 1,8 miljard en meer zijn. We kùnnen niet worden genegeerd.’

‘Ik snap niet helemaal waarom de focus van Nederland zo ligt op de hoorn van Afrika en de MENA regio’

‘Het is goed dat de beleidsnota jongeren aanstipt en zegt dat ze een belangrijke rol gaan spelen. Echter, de nota gaat er niet in op in hoe het precies de kracht van jongeren gaat gebruiken. Jongeren zijn ook geen demografisch homogene groep.  Ik dacht dat de nota daar dieper in op zou gaan. Het gaat in de nota wel over inclusie, maar eigenlijk alleen over gender.  Inclusie gaat echter veel verder dan gender alleen.  Dit is ook een vorm van ongelijkheid. Ik mis de aandacht in het Nederlandse beleid voor jongeren die hun school niet hebben afgemaakt, jongeren  met een beperking, jongeren die hun eigen bedrijfje opzetten. Wat is hun financiële inclusie? En wat gaat de nota voor hen betekenen?’

Arinaitwe raakt nu wat opgewonden. ‘Men moet willen luisteren naar de jonge generatie. Waar ik écht moe van wordt is dat afzetten van jongeren als lui of ongemotiveerd. We worden omschreven als “passief”. Maar we moeten kansen krijgen om actief deel te kunnen nemen in de samenleving en dit soort beleidsprocessen. Zijn jongeren bijvoorbeeld betrokken geweest bij het opstellen van deze nota? Toen de SDG’s werden gelanceerd in New York zei Ban Ki-Moon (voormalig secretaris-generaal van de VN, red.) al dat jongeren de vaandeldragers zijn van de nieuwe doelstellingen. Het lijkt me dat Nederland dit voorbeeld moet volgen en ervoor moet zorgen dat jongeren de eigenaren zijn van en centraal staan in de nieuwe beleidsnota.  Je kan niet de ervaringen en uitdagingen voor jongeren benoemen zonder hen erbij te betrekken.’

‘Er zal altijd een mate van wantrouwen tussen generaties zijn, maar we moeten veel meer dialoog faciliteren want we kunnen zoveel van elkaar leren en met elkaar doen. De relatie tussen de generaties moet worden gekoesterd. De oudere generatie heeft kennis, de jongere generatie heeft de energie en de toekomst.’