journalistiek over mondiale samenwerking

Hans Beerends (91), over wie eerder dit jaar het boek Levenslang Activist verscheen, was er uiteraard bij tijdens de grote klimaatdemonstratie op Pinksterzaterdag. Een persoonlijk en hoopvol verslag. ‘De  populariteit is zo groot omdat steeds meer mensen, mede dankzij dit soort acties, het klimaatprobleem onderkennen en omdat het consequent geweldloos is. Er wordt niet gescholden naar de politie en demonstranten gaan theatraal tegenstribbelend of charmant wandelend mee naar de boevenwagen.’

Op Pinksterzaterdag was ik met de ‘Grootouders voor het Klimaat’ op de A 12 in Den Haag om te demonsteren tegen de overheid die ondanks al haar mooie verhalen toch doorgaat met het steunen van de fossiele industrie met vele miljarden euro’s. En het was een sprankelende inspirerende demonstratie. Honderden zittende bezetters, aangemoedigd door vele duizenden supporters, waaronder onze grootouders.

Elke keer als de bezetters benaderd werden door de politie, joelden de toeschouwers ‘You are not alone –You are not alone.’  Zo om de tien minuten, als was het een ritueel, spoten de waterkanonnen een fikse regenbui over bezetters en op hun supporters die zich op de A 12 bevonden. Niemand trok zich daar iets van aan.

Velen droegen regenkleding en jonge vrouwen dansten in bikini onder de regenbui. Ik heb nog geprobeerd deze dansende vrouwen het liedje ‘Meiregen maak dat ik groter word, groter word’ aan te leren maar ze kenden het lied niet. De grootouders kenden het lied wel, maar die dansten niet in bikini onder deze ‘Overheids-meiregen.’

Er was op een gegeven ogenblik ook geen scheiding meer tussen zittende bezetters en staande of ronddrentelende toeschouwers. Supporters stonden op de rijweg en als je je sterk en stoer genoeg voelde om te gaan zitten, dan ging je zitten en hoorde je bij de bezetters. Eigenlijk was het gewoon een vrolijke bijeenkomst van allemaal positief ingestelde mensen die hoopten en verwachten dat acties als deze zullen bijdragen aan het ontstaan van een politiek draagvlak dat uiteindelijk zal en moet leiden tot een realistisch inzicht bij overheid en bedrijfsleven.

Hans Beerends (met hoed, jasje en wandelstok) op de demonstratie in Den Haag

En dat gebeurt al. Dagblad Trouw, voortgekomen uit verzet in de Tweede Wereldoorlog, schreef op diezelfde Pinksterzaterdag dat Extinction Rebellion snel wint aan maatschappelijke steun. ‘Stop fossiele subsidies’, schrijven 130 organisaties waaronder het FNV, grote pensioenfondsen als ABP en PME, en de ASN-bank. Ook een breed collectief van ‘Groene Kerken’ sluit zich hierbij aan en niet te vergeten een keur van Bekende Nederlanders.

Die populariteit is zo groot omdat steeds meer mensen, mede dankzij dit soort acties, het klimaatprobleem onderkennen en omdat het consequent geweldloos is. Er wordt niet gescholden naar de politie en demonstranten gaan theatraal tegenstribbelend of charmant wandelend mee naar de ‘boevenwagen.’

Terug naar Amsterdam zat de trein vol demonstranten, velen nog met het anarchisten- en vredesteken op de wangen. Ik kwam te zitten naast een trotse moeder die enthousiast vertelde over haar 20-jarige dochter die net een eigen zaak begonnen was. Toen ik vertelde dat ik die middag had gedemonstreerd, reageerde ze afgemeten met: ‘Nou ja, ieder zijn ding.’

Toen ik haar echter vertelde dat ook haar dochter, als die straks 40 wordt in grote problemen komt als aan de klimaatverslechtering geen halt toegeroepen wordt, veranderde haar instelling. Ik zie haar nog niet demonstreren, ik zie haar voortaan wel op verjaardagspartijen vertellen dat het zo niet verder kan.

Uit mijn actieverleden weet ik dat verjaardagspartijen, bruiloften en gezelligheidsbijeenkomsten, uitgerekend plaatsen zijn waar publieke opinie ontstaat. Een oud Hollands gezegde luidt: ‘Zonder hoop vaart niemand wel.’ En die hoop mogen we nu wel koesteren. Links en rechts, vrouw en man, zwart en wit, arbeider, boer, ondernemer en zelfs miljonair: iedereen is erbij gebaat dat onze aarde bewoonbaar blijft.

Extinction Rebellion en de Grootouders voor het Klimaat zijn booming.  We zullen winnen. Voor onszelf, voor onze kinderen, voor onze kleinkinderen en voor alle mensen in Afrika en Azië die nu al hongerlijden vanwege droogte. Doorgaan dus.  Zoals tijdens de Vietnamacties de vredesdemonstranten toekijkers opriepen met de leuze ‘Blijf daar niet zo lullig staan, kom er bij en sluit je aan’, zo kunnen wij alle twijfelaars die heus wel weten dat er iets fout aan de hand is oproepen om mee te doen

Over Hans Beerends verscheen eerder dit jaar het boek Levenslang Activist van Ellen Mangnus en Marc Broere bij uitgeverij Lemniscaat. Levenslang activist is het bijzondere verhaal van de nu 91-jarige, maar nog steeds zeer actieve Hans Beerends – en tegelijk is het ook een kroniek van het mondiale activisme in Nederland. Je kunt Beerends gerust de nestor van de derde-wereldbeweging noemen: vanaf de jaren zestig jaagde hij talloze acties aan en stond hij aan de basis van de Wereldwinkel. En nu maakt hij met Marc Broere en Ellen Mangnus de balans op. Wat heeft de strijd voor een eerlijke wereld opgeleverd? Hoe breng je mensen in beweging? Op die vragen heeft hij steeds weer een positief antwoord.

Levenslang activist

Uitgave: Lemniscaat, 150 blz.

19,99 euro